تکرار آینده در کلام رئیس جمهور یادداشت سر دبیر

تکرار آینده در کلام رئیس جمهور
یادداشت سر دبیر
عبدا… سلیمانی
بهترین تحلیل برای متن سخنرانی (دراین جا مصاحبه)تحلیل گفتمان انتقادی است. در تحلیل گفتمان انتقادی ،برخلاف تحلیل ساختارگرایانه که از کوچک‌ترین جز زبان یعنی واج شروع می‌شود تا جمله که بزرگترین واحد زبان است ؛در تحلیل گفتمان گزاره به عنوان کوچک‌ترین جز انتقال پیام مورد تحلیل قرار می گیرد.در این حالت متن از جنبه های مختلفی نقد و تحلیل می شود.یکی از این ها توجه به وجهیّت افعال است.در تحلیل وجهیت فعل ،مهم ترین عنصر تکرار و نحوه ترتیب آن در کلام است. وجه آینده تکرار شده است ،فعل مضارع «پیگیری می کنم» و…نیز بر آینده دلالت دارد و قابل توجه است .هرچند تحلیل درست ابن است کل متن مصاحبه را داشته باشیم.
نکته دیگر این که ما می توانیم برای اهمیت بخشیدن به یک جز در گزاره ،تصمیم بگیریم آن را کجای جمله بیاوریم و تاکید روی کدام نقش گزاره(نهاد،مفعول،فعل،قید…) باشد: احمد به کوه رفت
جمله بالا را با تاکید بر هر عنصر می توان از آن سه معنا برداشت کرد؛ بستگی دارد گوینده در هنگام سخن روی کدام نقش تاکیدو…
دکتر پزشکیان فعل هایی را که بیانگر قصد او برای انجام کاری در آینده می باشد در آخر آورده.از همین نمونه می توان صداقت (یا تلاش برای آن)گوینده را فهمید و این که قصد دارد در آینده وعده ها و برنامه‌های خود را عملی کند. وهنوز پزشکیان زمان انتخابات باپزشکیان اکنون به واسطه قدرت دچار استحاله -چه در همسویی با قدرت چه با مردم- نشده است. نکته مهم توجه به موقعیت و جایگاه گوینده در ساختار گسترده تر قدرت است که اورا وادار می کند در مواردی عینک ملاحظه کاری را برچشم بزند و عباراتی که تاویل پذیراند در همین مصاحبه وجود دارد او عینک کدری می زند چون قادر نیست عینک( شفافیت ) را کناربزند! نکته ظریف این است این خواستن را نه در آغاز ترتیب سازگانی بلکه در پایان آورده! یعنی عملی (=فعل آینده)که قصد انجام آن را دارد،در مرتبه بعد،در پایان برزبان جاری کرده. البته یک تفاوت راباید گوشزد کرد در تحلیل متن ،زمانی که زنده از زبان گوینده می شنویم با زمانی که گوینده غایب است و متن کلام اورا می خوانیم، تفاوت هایی دارد؛ زبان بدن می تواند بر تحلیل و سمت و سودادن برداشت های ما موثر باشد. می‌توان در قالب یک تحلیلگر انتقادی به کمک فنون تحلیل متن، پرده از صورت ظاهر این جملات برداشت و آنچه را که در پشت کلمات، جمله‌ها ،مکث‌ها و…که از نگاه مردم عادی مخفی می‌ماند یا مانده است برای آنها آشکار ساخت.
دکتر پزشکیان فعل های کلامش را اکثرا با فعل آینده به صورت جمع و مفرد تمام می کرد موارد حساس که لازمه‌اش تایید ارکان دیگر قدرت است به صورت جمع مثل دوجمله مربوط به دیپلماسی و…موارد دیگر مفرد.فعل ها همراه با آینده نزدیک ،آینده دور و آینده محتمل ؛ آینده‌ای که گاه لحن تاکید داشت:موضوع کنکور در… بررسی خواهد شد؛چین شریک استراتژیک ما خواهد بود؛
جلوی پرونده سازی را خواهم گرفت؛حتما دیپلماسی خارجی را بر مبنای عزت…پیش خواهیم برد(فعل جمع)، چون اختیار کامل ندارد
و گاه با لحن تایید:موضوع گشت…پیگیری می کنم… وگاه لحن تردید و جمله بدون نهاد:بدون سرمایه گذاری خارجی، حل مشکلات امکان پذیر نخواهد بود؛
من هم بر این نظر هستم مردم نباید دچار سرخوردگی شوند.نباید از وعده ها و اهدافی که دکتر پزشکیان برآنها تاکید کرده و وعده داده نا امید شوند.در خوشبینانه ترین حالت بعد از یک سال می شود اظهار نظر قطعی کرد.‌ما مردم ،برخلاف بعضی شخصیت ها و کارگزاران سیاسی که کارنامه انها برما روشن است ،هنوز از پزشکیان شناخت ‌لازم را برای داوری کردن او نداریم.
تفاوت های ایشان با دیگر رجل سیاسی به گونه‌ای است که او را نه تنها خاص کرده بلکه جذابیتی در رفتار، گفتار و زبان بدن او هست که نگاه ‌ها را تلطیف می کند .این شخصیت جذاب چنانچه به وعده های خود عمل کند و یا در هر شرایطی ،مردم را فراموش نکند می تواند در تاریخ بعد از انقلاب اسلامی، یکّه و حتی قهرمان شود.امیدوارانه می مانیم و حمایت می کنیم. چرا که در این عرصه هنوز( به قول جامی) برای ملت ،نادره كبكی به جمال تمام…
در ضمن نحوه راه رفتن رئیس جمهورمان هم اسباب تمایز و تشخص او شده دوست می داریم زیرا «هم حركاتش متناسب به هم [و] هم خطواتش متقارب به هم» است.آری ما چشم امید به این نادره کبک آذری دوخته‌ایم و به صدایش گوش می دهیم و با خرامیدنش سرخوش می شویم. اگر روزی بدانیم که کبک ما سر در برف کرده و فراتر از این، زاغی شده و دچار استحاله سیاسی، چنان که دیگر ره و رفتار خویش را فراموش کرده ،این بار از قول هم تبارش(شهریار) بلند جار می زنیم :
چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان
چو علی که می‌تواند که بسر برد وفا را!؟
برو ای گدای مسکین در خانه‌ی علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کـرم گدا را

بازدیدها: 2