دلایل کارشناسانه هجوم خاموشی‌ها

دلایل کارشناسانه هجوم خاموشی‌ها

در کشور ما با وجود ده ها گزارش از دلایل فقر،سرقت‌، خاموشی ، فساد،رانت خواری ،تورم، اختلاف طبقاتی و دهها نمونه دیگر، گزارش داده می شود. اما مشکلات همچنان باقی است. به نظر می رسد باید به گونه ای دیگر با نگاهی متفاوت چند و چون این مشکلات را تحلیل کرد. در مورد خاموشی ها و قطعی برق با وجود گرمای شدید این روزها باید اعتراف کرد که مشکلات صنعت برق،ساختاری است.
اينکه ميزان توليد با پيک مصرف در سراسر کشور در صورت بالا رفتن مصرف همخواني ندارد و همواره بين 5 تا 7 هزار مگاوات کسري وجود دارد سالهاست گريبانگير کشور است. مديران وزارت نيرو عامل اصلی در کسری تولید برق در بهار ۱۴۰۰ را استخراج غیرمجاز رمزارزها می‌دانند. این در حالی است که فعالان بخش خصوصی معتقدند چالش‌های این روزهای صنعت برق و عدم توازن در تولید و مصرف کسري بودجه اي است که بايد براي ايجاد ظرفيت‌هاي جديد در بودجه سالانه کشور در نظر گرفته شود.
اما امسال با اين که گرمايي بي سابقه کشور را فرا گرفته است و خشک سالي دست از سر سرزمين تفتيده ايران بر نمي دارد، شايد تنها يک دليل باشد، اما از سويي ديگر در حال حاضر بيشتر توپ خاموشی در زمین رمز ارزها است. به قول مدير روابط عمومي شرکت توانير 8 هزار دستگاه ماينر براي توليد رمز ارز در کشور در حال فعاليت است. اما آمارهاي غير رسمي نشان مي دهد که ورود دستگاه ها و ساير تجهيزات رمز ارز بسيار بالاتر از اين رقم است. آمار دقيق از فعاليت دستگاه ها و مزارع استخراج در کشور وجود ندارد و آماري که مدير روابط عمومي توانير اعلام کرده است بيشتر به نظر مي رسد مزارعي را مورد نظر دارد که داراي مجوز هستند اما شنيده ها حاکي است که در خيلي از مکانهايي که از تعرفه هاي پايين برق برخوردار هستند، دستگاه هاي استخراج رمز ارز در حال فعاليت بيست وچهار ساعته اند. به گزارش دنياي اقتصاد، این روزها مسوولان توانیر دوباره برای پنهان کردن ضعف‌های مدیریتی، توپ خاموشی را در زمین رمز ارزها و بارندگی‌ها انداخته اند. البته در شرایط کنونی که نیروگاه‌های موجود توان تامین برق کافی را ندارند، نیروگاه‌های قدیمی برای فصل گرما آماده نیستند؛ کم آبی هم فعالیت نیروگاه‌های آبی را مختل می‌کند و استخراج‌ غیر مجاز ارز دیجیتال، بیش از پیش به شبکه آسیب می‌زند. پس توقف فعالیت رمز ارزها راهکار موقتی خواهد بود، همان‌طور که راهکارهایی همچون برخورد با ادارات پر مصرف راهکار اصلی نیست. چون وزارت نیرو زمان تامین برق را از دست داده و تا انجام تعمیرات نیروگاه‌های فرسوده، برای کنترل ظرفیت موجود مجبور به اجرای برنامه‌های مقطعی است.
بنابر انتشار آمارهاي وزارت نيرو در فروردين ماه سال جاري انرژي ارسال از کشور به کشورهاي همسايه 517 ميليون کيلوات ساعت است که نسبت به وضعيت مشابه سال گذشته 280 ميليون کيلو وات ساعت يعني حدود 85 درصد افزايش داشته است. برخي ديگر از فعالان دولتي و بخش خصوصي نيز بحث واقعي نبودن قيمت تمام شده برق را به ميان مي آورند که به نظر صحيح است. اما مسئله به اينجا ختم نمي شود. ضعف مديريت در ارتقاي راندمان نيروگاهاي کشور و عدم توجه به تعميرات دورهاي آنها راندمان آنها را به شدت کاهش داده است و در چند سال اخير اين وضعيت در پايين تر از حد قابل مشاهده است. 39 درصد در مقابل راندمان طبيعي کشور هاي منطقه که بالاي 46 درصد است راندمان قابل قبولي نيست و نشان از عدم توان مديريت بالا در صنعت برق کشور است.
البته داستان به اينجا ختم نمي شود. به گزارش مهر صنعت برق کشور در حال حاضر، صنعتی با وزنه سنگین بدهی‌ها و مشکلات عدیده است که این سنگینی موجب شده تا نتواند هم تراز برنامه ششم توسعه حرکت کند و شاهد ناترازی بین تولید و مصارف برق باشیم. بخش خصوصی نقش مهمی در این شرایط ایفا می‌کند که با حضور فعال خود می‌تواند به توسعه و بالندگی این صنعت کمک کند. البته این حضور مفید، مشروط به اصلاحاتی است که از سوی دولت و تصمیم سازان شکل بگیرد. به گفته صالحی دبیر فدراسیون صادرات انرژی با اشاره به اینکه دولت سیکل سرمایه گذاری در صنعت برق را مختل کرده است، اظهار داشت: حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد از نیروگاه‌های کشور دولتی هستند که دولت با استفاده از برق همین نیروگاه‌ها وارد بازار برق شده و با ارائه نرخ پایین موجب می‌شود تا بورس انرژی از ماهیت خود فاصله بگیرد و نرخ‌ها بر اساس رقابت، کشف نشود.
بنابراين ضعف مديريت عدم توانايي تنظيم‌گري در سياستهاي صنعت برق، عدم توانايي دفاع از لايحه بودجه و کسري آن در ايجاد ظرفيت‌هاي جديد، گرماي زودهنگام، صادرات برق به کشورهاي همسايه، توليد رمزارزها، عدم توانايي جذب سرمايه‌گذاري جهت ايجاد ظرفيت‌هاي جديد در توليد برق و مديراني که نمي‌توانند همراه با سرعت تحولات مقدمات مديريتي را فراهم نمايند و رفتاري کاهلانه در مواجه به تغييرات دارند، از مهمترين عواملي است که همواره در صنعت برق کشور داستاني تکراري است. در اين بين هم صنايع کوچک و بزرگ و مردم عادي هستند که بايد رنج اين ناتواني ها و کسري ها را بر دوش بکشند. بايد به مديران وزارت نيرو گفت اگر توانايي مديريت و تنظيم‌گري بخش برق را نداريد، شايسته است کار را به آدمهاي حرفه اي و کار بلد واگذار کنيد.مشکل را باید از لونی دیگر حل کرد.

Views: 1